Gezonken kunst komt tot leven

In ‘De gezonken meesters’ moeten kunstenaars zes meesterwerken uit de zeventiende eeuw namaken die bij een scheepsramp verloren gingen. Hoe pak je zoiets aan? ‘We letten op alle details.’

Op 9 oktober 1771 verging het Nederlandse zeilschip Vrouw Maria na een zware storm voor de kust van Finland. Daarmee verdween een ware kunstschat naar de zeebodem: 27 schilderijen van Nederlandse meesters die de Russische tsarina Catharina II gekocht had op een veiling. Deze verloren werken vormen het uitgangspunt van De gezonken meesters, het vervolg op De nieuwe Vermeer en wederom gepresenteerd door Dionne Stax. “Wekelijks wagen twee meesterschilders zich aan een replica van een gezonken schilderij, geheel in de stijl van de oude meester, maar wel met een extra moeilijkheidsgraad.” Dat is nogal een understatement, maar Dionne geeft aan hoe de deelnemers reproducties kunnen maken van werk dat al zo’n drie eeuwen niet gezien is. “De deelnemers hebben gelukkig enige houvast: er is van alle verloren werken documentatie bewaard gebleven, zoals uitvoerige veilingomschrijvingen.”

Restaurator Abbie Vandivere vormt samen met kunsthistoricus Pieter Roelofs de jury. “We zijn niet op zoek naar exacte kopieën, maar naar een benadering van de oude meesters en hun werk.”

Dezelfde glans

Zij geven de deelnemers daarom vooraf masterclasses. “Om te zorgen dat iedereen in de stijl van de zeventiende eeuw kan werken, hebben we uitleg gegeven over de schilders, hun technieken en het materiaalgebruik. Om bijvoorbeeld dezelfde glans, kleur en intensiviteit te krijgen, moet je olieverf gebruiken. Verder is iemand als Gerard Dou te herkennen aan hoe glad hij schildert: je ziet bijna geen penseelstreken. Paulus Potter heeft een unieke manier om met dikke en dunne verf de levendige textuur van dierenvacht te schilderen. Pieter en ik letten bij de beoordeling op al deze details.”

Dit en meer leest u in de Televizier van week 3. Deze editie ligt nu in de winkel. Bent u geen abonnee, maar wilt u niets meer uit de gids missen? U kunt hier abonnee worden.

Tekst: Jef Willemsen.